CPO woningen
- CPO is de oplossing om samen één groot project te bouwen zonder ontwikkelaar die daar geld aan verdient.
CPO woningen
Wij hebben voor 3 architecten in Haarlem een ontwikkelingstraject getrokken in de realisatie van meerdere woningen die in Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) gebouwd moesten worden. Helaas heeft de gemeente na gereedkomen van de ons werk de bouwlocaties ingetrokken waardoor wij het project niet hebben kunnen realiseren.
Om alle informatie niet verloren doen gaan lichten wij het uit op onze website.
“Mocht u een vraag hebben over Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO) neem dan contact met ons op via de contactpagina”
Aandachtspunten
Het binnenklimaat is gedurende de zomer heerlijk koel, en in de winter behaaglijk warm. Om dit te kunnen waarborgen zijn de belangrijkste eisen:
- De netto-energievraag voor ruimteverwarming en koeling bedraagt maximaal 15 kWh/m2 per jaar;
- De totale primaire energiebehoefte bedraagt maximaal 120 kWh/m2 per jaar. Dit is een combinatie van het bouwkundige energiegebruik en het gebruikers gebonden energiegebruik. Belangrijk detail is dat voor deze behoefte het opwekkingsrendement en het systeemrendement van de elektriciteitscentrales en de verwarmingssystemen worden verrekend.
Deze lage energiebehoefte wordt gerealiseerd door de warmteverliezen te minimaliseren en een optimale oriëntatie. Door toepassing van zonwering of overstekken, in combinatie met zomernachtventilatie, wordt een koel binnenklimaat in de zomer gegarandeerd en omdat de zon in de winter lager staat, zal er meer zonlicht worden doorgelaten bij een overstek en zal de woning warmer worden.
Een passiefhuis kan in theorie zonder conventioneel verwarmingssysteem worden uitgevoerd. Voor echte koudemomenten is 1 kW verwarming al voldoende, dit kan in de vorm van een naverwarmer in het ventilatiesysteem of door toepassing van laagtemperatuurverwarming. In de praktijk blijkt soms een hoger vermogen gevraagd te worden, maar dit loopt op tot maximaal 4 kW. De maximale stationaire warmtevraag voor ruimteverwarming bedraagt 10 W/m2. Dit houdt in dat een gehele woning met het vermogen van een strijkijzer (1000 tot 2000W) kan worden verwarmt.
In de praktijk worden de naverwarmer in de ventilatielucht, of een watergevoed lagetemperatuur verwarmingssysteem veelal toegepast. De LTV heeft als nadeel dat het systeem traag is, waardoor temperatuuroverschrijdingen plaats kunnen vinden.
De warmteverliezen worden geminimaliseerd door zeer goede thermische isolatie en goede luchtdichting van de schil, door drievoudig glas met thermisch onderbroken en geïsoleerde kozijnen, door het beperken van lineaire warmteverliezen (koudebruggen) en het terugwinnen van warmte uit de ventilatielucht. De warmteweerstand (Rc-waarde) van de dichte delen van de schil varieert van 5,6 tot 10 m2K/W. Afhankelijk van de hoeveelheid verliesoppervlak varieert de isolatiedikte om aan de eis van 15 kWh/m2 per jaar te voldoen.
Het warmteverlies door ventilatie en infiltratie moet tot een minimum worden beperkt om aan de energetische eisen te voldoen. Een goede ventilatie met weinig energieverliezen wordt veelal gerealiseerd door een gebalanceerd ventilatiesysteem met hoog rendement warmteterugwinning. Warmteverliezen door infiltratie worden tot een minimum beperkt door een zeer goede luchtdichtheid van de gevel; voor passiefhuizen geldt een 4 maal hogere eis voor luchtdichting dan in de huidige bouw wordt gerealiseerd bij standaard woningen met balansventilatie.
De luchtdichtheid kan worden verbeterd door:
- Het aanbrengen van een extra luchtdichte lag in de constructie;
- Het luchtdicht afplakken van naden en kieren met Tape, band, kit of purschuim (als secundaire oplossing)
- Het beperken van de lengte van de aansluitingen door eenvoudig ontwerp;
- Rekening te houden met noodzakelijke toleranties in maatvoering (afhankelijk van het bouwsysteem);
- Rekening te houden met vormverandering van bouwelementen;
- De keuze van het dichtingsmateriaal in relatie tot de gebouwdelen, rekening houdend met kruip, thermische bewegingen en optredende belastingen met vormverandering als gevolg.
Wat betreft ventilatie heeft een passiefhuis drie typen:
- Basisventilatie is vrijwel altijd de balansventilatie. Afzuig hiervan vind plaats via de keuken, de badkamer en het toilet;
- Zomernachtventilatie is een voorziening waarmee de bewoner tijdens de zomer ’s nachts extra kan ventileren om oververhitting van de woning te voorkomen. Het zijn in principe geïsoleerde, te openen delen in de gevel (te vergelijken met een raam). Op de begane grond zijn deze inbraakveilig uitgevoerd, zodat ze overdag en ’s nachts geopend kunnen worden. De zomernachtventilatie moet bij voorkeur aangebracht worden op verschillende verdiepingen en niet aan elkaar grenzende gevels. Dit veroorzaakt thermische trek en dwarsventilatie, vooral als mensen tussendeuren open laat staan. Doordat de bewoner zich ’s nachts in de slaapkamer bevindt, mogen de maximale luchtsnelheden en het ventilatievoud worden overschreden. Dit systeem kan ook ondersteund worden door een warmte of koude pomp. Hierbij wordt in de winter de warmte en in de zomer de koelte uit de bodem gehaal;
- Om sterkvervuilde lucht, bijvoorbeeld na schilderactiviteiten, in korte tijd uit de woning te ventileren wordt er spuiventilatie gebruikt. Volgens het bouwbesluit moet het passiefhuis worden uitgerust met voorzieningen om voldoende spuiventilatie tot gang te brengen. Door te openen ramen en deuren kan vervuilde lucht snel worden ververst. Hiervoor kan gebruikt gemaakt worden van zomernachtventilatie.
Ten behoeve van de goede ventilatie zullen er overstroomvoorzieningen tussen de vertrekken, de gang en de natte ruimten noodzakelijk zijn. Dit zijn veelal spleten onder deuren, van minimaal 3,5 cm hoog, maar omdat dit niet gebruikelijk is in woningbouw mag ook een overeenkomend gemiddelde over alle naden van de deur worden aangehouden.
Wat betreft de geluidseisen is het verstandig de ventilatie en warmteterugwinunit in een afgesloten ruimte te plaatsen.
Indien de afzuigpunten naast een deur, raam of toevoerventiel geplaatst worden, zal er kortsluiting van luchtstromen plaats vinden. Hierdoor verliest de WTW-unit een groot deel van zijn rendement, en kunnen er tevens tochtklachten ontstaan doordat verse lucht onvoldoende voorverwarmd wordt. Bij grote ruimtes, keukens of woonkamers worden doorgaans 2 aan of afvoer buizen geplaatst, dit is in dat geval om aan het aantal m3 ventilatie eis te komen.
De optimale oriëntatie (zie ook Warmtebehoefte) van de woning is Noord-zuid, waarbij afwijken van 25 graden naar beide zijden nauwelijks invloed hebben. De leefruimten moeten zoveel mogelijk aan de zuidgevel gelegen zijn. Door aan deze voorwaarden te voldoen, kan optimaal gebruikgemaakt worden van passieve zonne-energie. Een gevel naar het zuiden georiënteerd kan optimaal gebruikmaken van overstekken en zonwering om oververhitting te voorkomen. Aan de noordgevel moeten zoveel mogelijk de natte ruimten gelegen zijn. Hierdoor kan deze gevel meer gesloten worden uitgevoerd dan de zuidgevel, waardoor transmissieverliezen in de gevel zoveel mogelijk worden beperkt.
Gedurende de winter wordt de passieve zonne-energie (gebruik van glasvlakken/natuurlijke opwarming) optimaal benut, maar gedurende de zomer kan het ook leiden tot temperatuuroverschrijdingen. Om op gewenste tijdstippen de zon toe te laten treden of te weren, wordt buitenzonwering toegepast bij passiefhuizen. Buitenzonwering is het meest efficiënt, doordat zonnewarmte buiten de woning blijft. Behalve deze zonwering worden de huizen uitgerust met vaste zonwerende elementen. In de zomer wordt de hoogstaande zon geweerd door balkons of andere obstakels, terwijl de laagstaande winterzon ongehinderd kan bijdragen aan verwarming.
De warmteweerstand moet minimaal 6,5 m2K/W bedragen. Om warmtewinsten te optimaliseren en transmissieverliezen te beperken. Dit cijfer speelt nauw samen met de eis van 15 kWh/m2 verbruik per jaar, wanneer namelijk in de constructie gebruik gemaakt wordt van grote glasoppervlakte dient er compensatie gevonden te worden in de dikte van de isolatie.
Als we gebruik maken van de traditionele bouwmethoden zal de gevel van een passief huis er zoals hieronder uit komen te zien:
Traditioneel wordt in Nederland gebouwd met een luchtspouw en glas- of steenwol. Omdat de baksteenindustrie geen garantie geeft op het materiaal wanneer de luchtspouw wordt weggelaten, kan er niet zonder luchtspouw gebouwd worden. Dit resulteert bij passiefbouwen in een gevel van ruim een halve meter dik. Bij houtskeletbouw is de totale geveldikte vergelijkbaar met de traditionele spouwmuur. Bij binnen isolatie wordt het binnenblad vervangen door een houtskeletbouw constructie en bij de omgedraaide constructie het buitenblad, deze dient dan wel nog afgewerkt te worden met stucwerk of gevelpanelen
In de voorbeeld afbeelding is uitgegaan van een benodigde Rc = 10 m2K/W en traditionele minerale wol (λ=0,035 W/mK). De dikte van deze wol is dan ongeveer 340mm. Wanneer deze wordt vervangen door een hoogwaardig isolatiemateriaal kan de constructiedikte kleiner worden gemaakt. Bij bijvoorbeeld PIR ((λ=0,023 W/mK) kan de isolatie afnemen tot ongeveer 220mm. Ook kan gebruik worden gemaakt van steenstrips om de dikte nog verder terug te dringen. Echter is PIR of PUR een bouwmateriaal dat bestaat uit hard polyurethaanschuim wat verwerkt wordt met giftige gassen. Hierdoor is C2C toepassing bij deze hoogwaardige isolaties niet van toepassing
Inleiding
In het bouwkundig onderzoek wordt gekeken naar het gebruik van passiefbouwen in de verschillende bouwvormen die onze Nederlandse bouw kent. De methodes worden stuk voor stuk onderzocht en vervolgens geconcludeerd op hun uitvoering, detaillering, stabiliteit en flexibiliteit. Wat vereist de methode tijdens de uitvoering. Hoe zijn de aansluitingen van de verschillende bouwelementen, is het geheel wel stabiel en welke flexibiliteit levert de methoden zodat er aanpassingen gedaan kunnen worden voor de klant.
Passiefbouwen
Een passiefhuis is twee dingen; een zeer comfortabele woning, die bovendien erg energiezuinig is. Door het beperken van warmteverliezen via bijvoorbeeld de gevel en ventilatie kan het binnenklimaat goed gecontroleerd en geregeld worden.
Tijdens de zomer wordt directe zoninstraling voorkomen om oververhitting te voorkomen, maar tijdens de winter wordt de passieve zonnewarmte optimaal gebruikt.
Het passiefhuis is geen bouwstijl of ontwerp, maar houdt eigenlijk een zeer hoge bouwkwaliteit in. Door een extreem goed geïsoleerde woning, zonder warmteverliezen door ventilatie of luchtlekken en een optimaal gebruik van passieve zonne-energie. De energievraag wordt hierdoor maximaal gereduceerd. En stellen we volgens de Nederlandse richtlijnen op 15kWh/m2 per jaar.
Het concept is een goede basis voor verdere CO2-reductie in de toekomst, wanneer er meer groene stroom, betere warmteopslag en meer duurzaam verkregen warmte beschikbaar komen.
Constructie eisen passiefbouwen
Om aan de gestelde eisen voor een passiefhuis te voldoen, moet de beganegrondvloer worden voorzien van een dik pakket isolatiemateriaal. De dikte hiervan komt uit de PHPP-berekening. Ook moet rekening worden gehouden met de methode van bouwen; bij gietbouw kunnen aanzienlijke warmteverliezen optreden door de nokken waar de vloer op rust, terwijl bij houtskeletbouw het isolatiemateriaal in de vloerconstructie kan worden geïntegreerd, maar wel extra moet worden gelet op de geluidseisen van de vloer.
Belangrijk voor de verdiepingsvloer is dat de thermische isolatie niet wordt doorbroken. Het is dus niet gewenst dat de vloeren doorsteken in de isolatielaag.
Passiefhuisramen kunnen gemaakt worden uit verschillende materialen. Ze zijn leverbaar in hout, aluminium en kunststof. Door de kozijnprofielen thermisch te onderbreken en te voorzien van isolatie, verbetert de thermische prestatie. Ook moet rekening gehouden worden met dubbele kierdichting bij de draaiende delen. Dit om lucht lekke te vorkomen. Wanneer houten kozijnen gebruikt worden moet goed gelet worden op de kwaliteit van het hout, dit om krom trekken te vorkomen en openstaande kieren tegen te gaan.
Zuidgeoriënteerde ramen zijn voor passiefhuizen een bron van passieve warmtewinsten. Over een jaar genomen kunnen ze meer warmte binnenlaten dan er door transmissie naar buiten verdwijnt. Ook in onverwarmde ruimten in de woning zoals verkeersruimten en de berging wordt drievoudig glas met een U-waarde van 0,8 (W/(m2K) toegepast. De ZTA (zontoetredingsfactor) bedraagt meestal minder dan 60%, afhankelijk van het type glas.
Drievoudige beglazing kan zijn samengesteld uit drie ruiten van elk 4 mm, gescheiden door twee spouwen van 16mm. Deze spouwen zijn gevuld met argon gas, dat thermisch beter isoleert dan lucht. Het glas is voorzien van een reflecterende coating om te veel warmtewinsten door instralende zon te beperken. Om koudebruggen zoveel mogelijk te beperken, zit het glas dieper in de sponning. De warmtedoorgangcoëfficiënt van een dergelijke type ruit is 0,6 W/(m2K).
Leveranciers hebben vaak passiefhuisramen die aan de eisen voldoen. Ook hebben zij deuren met dubbele kierdichting en het juiste sluitwerk, vaak een meerpuntssluiting die rondom de deur in zijn sponning trekt. De aansluiting met de drempel moet koudebrugvrij opgelost worden om aan de eisen van het passiefhuis te voldoen. Hiervoor kan bijvoorbeeld de onderdorpel vervangen worden door een DTS onderdorpel die koudebrug vrij is met een warmtedoorgangcoëfficiënt van 0,4 W/(m K).
Detaillering / ontwerp
De begane grondvloer wordt over het algemeen prefab uitgevoerd, uiteraard kan er ook gekozen worden voor een houten vloer of een in het werk gestorte vloer. Deze twee laatste hebben echter tot nadeel dat ze de bouwtijd doen verlengen en op de bouw zelf vervaardigd moeten worden.
De keuze valt hierbij op de ribcassette- en kanaalplaatvoer. Het nadeel echter van deze twee is dat ze beide op oplegnokken moeten liggen. Hierdoor is er spraken van koudebruggen, dit is echter prima op te lossen door een zwevende dekvloer toe te passen met isolatie. Deze dekvloer kan dusdanig hoog uitgevoerd worden dat de isolatie als primaire isolatie gaat werken.
Hier onder een aantal details van de verschillende bouwmethodes. Deze laten in de basis zien hoe de aansluitingen moeten zijn om het passiefhuis effect na te streven. De afmetingen zijn uitgangspunten en moeten later berekend worden aan de hand van het PHPP plan.
| In de details komt duidelijk naar voren dat de isolatie van de BG-vloer op de vloer zelf wordt geplaatst, hierdoor is het mogelijk om de vloer zelfs op zand je leggen, of zelfs uit te voeren in schuimbeton. |
Omdat het ontwerp de mogelijkheden bevat boven elkaar te wonen moet hier ook rekening mee gehouden worden. Voor de geluideisen van woningscheidende draagvloeren moet de vloer aan het Bouwbesluit voldoen: (DnT,a,K ≥ 52 dB en LnT,A ≤ 53 dB) in combinatie met een verend opgelegde dekvloer met ΔLlin ≥ 10 dB en een uitvlaklaag. Om te voldoen aan de comfort variant (DnT,a,K ≥
57 dB en LnT,A ≤ 48 dB) wordt de vloer afgewerkt met een hechtende uitvlaklaag van 25 mm en een verend opgelegde dekvloer met ΔLlin ≥ 13 dB. Laatstgenoemde variant is aan te bevelen in combinatie met een harde vloerafwerking of als de toekomstige vloerafwerking onbekend is.
De dikte van het verende gedeelte van de zwevende dekvloer is verschillend voor diverse oplossingen. Bij de bekende oplossingen met minerale wol of EPS variëer t dat tussen 25 en 40 mm.
De keuze voor een vloer is afhankelijk van onze bouwmethode. Gezien wij de voorkeur geven aan een flexibele bouwmethoden waarbij elke klant zijn eigen inspraak heeft op zijn/haar ontwerp, moet hier ook rekening mee gehouden worden. Niet elke bouwmethoden is even flexibel in de uitvoering. Hieronder een tabel met wat voor en nadelen van een aantal vloeren, een stalenvloer niet meegenomen omdat deze geen afwerking bevat aan de onderzijde.
| Lange voorbereiding | Langere bouwtijd | Woningscheidendvermogen 800kg/m2 | |
|---|---|---|---|
| Kanaalplaatvloer | x | Na isoleren | |
| Breedplaatvloer | x | x | |
| IHWG | x | x | |
| Bollenplaatvloer | x | Na isoleren | |
| Houtenvloer | x | Kan niet |
| Uit kan worden gegaan van een kant waar de oplegging plaats vindt en een vrijdragende zijde waar de vloeren op aansluiten of een vide plaats vindt.
Bij de vloeren die in het werk gestort worden kan eenvoudig door bijlegwapening overhangende stukken en openingen worden gecreëerd. Bij de overige vloeren dienen raveelconstructies of kolommen te worden toegepast. |
De dakconstructie kan op verschillende manieren worden opgebouwd. De keuze hierin is tussen platte daken of schuine daken waarin de schuine daken onder te verdelen zijn in verschillende types. Maar als wij naar de situering kijken van onze gebouwen dan is het in de regel van passiefbouwen verstandiger om het te houden bij een platdak, eventueel opgebouwd uit een groen dak. De keuze voor een plat dak en niet een schuin dak is omdat op deze manieren effectiever gebruik gemaakt kan worden van zonne-energie en de inhoud van het gebouw. De gestelde eis van 9m bouwhoogte is net aan voldoende voor 3 bouwlagen. Moet anders. Schuin dak is ook een optie
Onderstaand details zijn met groendak.
| De uitvoeringen van de omliggende details zijn: Beton-HSB, HSB, Beton-Stapelbouw.
Bij alle details is uit gegaan van een groen dak, dit omdat dat de beste aansluiting bied op passiefbouwen en C2C. Een groen dak heeft namelijk vele verschillende voordelen, hieronder een aantal opgesomd: Een groendak gaat twee tot drie keer langer mee dan een gewone dakbedekking dak. De gelaagde opbouw beschermt de dakbedekking namelijk tegen schadelijke effecten van direct zonlicht en de regen, verkleint temperatuurschommelingen van het dak; Het werkt luchtzuiverend voor onzichtbare luchtpollen en stofdeeltjes. Water wordt gezuiverd door de beplanting en daardoor |
| kan het gebruikt worden voor huishoudelijke doeleinden.
Het gaat oververhitting tegen doordat het in de zomer minder warmte opneemt, de verhouding tussen een bitumen dak en een groendak is 70+ – 37+ dit is een aanzienlijk verschil en gaat oververhitting tegen; Regenwater opname onderzoek heeft aangetoond dat een groendak ongeveer 50% van het regenwater kan opnemen en terug afgeeft aan de atmosfeer. Dit zorgt voor een aanzienlijke ontlasting van het rioleringsstelsel. |
Woning scheidende wand
Eengezinswoningen
In eengezinswoningen (grondgebonden woningen) worden hoge eisen gesteld aan de horizontale geluidsisolatie. Er is wanneer geen boven buren zijn geen sprake van eisen voor verticale geluidsisolatie, omdat de boven elkaar gelegen verdiepingen van een en dezelfde eigenaar zijn.
In de tabel hieronder is te zien welke type wanden er aan de eisen voldoen.
| Woningscheidende wanden | |
|---|---|
| Ankerloze spouwconstructie | 2x 120 mm + 60 mm spouw met een verdiepte fundering (500 mm -peil). De massa van de begane grondvloer moet dan tenminste 300 kg/m2Â zijn. |
| Massieve woningscheidende wanden | 300 mm of Hoogbouw 250 mm. Het gewicht van de beganegrondvloer is minimaal 250 kg/m2. De wand wordt naast de vloer gezet en akoestisch ontkoppeld. Voor de verdiepingsvloer geldt een minimaal gewicht van 600 kg/m2. |
| Eindgevels | |
| Bij toepassing ankerloze spouwconstructie | 120 mm of dikte gebaseerd op dimensionering door constructeur. |
| Bij toepassing massieve woningscheidende constructie | minimaal 120 mm. |
| Binnenspouwbladen van de langsgevels | |
| Bij toepassing ankerloze spouwconstructie | 100 mm of dikte gebaseerd op dimensionering door constructeur |
| Bij toepassing massieve woningscheidende constructie | Penanten met een dikte <150 mm akoestisch ontkoppeld aansluiten tegen de woningscheidende wand.Penanten ≥150 mm kunnen star aangesloten worden. |
| Niet-dragende scheidingswanden | |
| In alle gevallen flexibel aansluiten. Als de wand moet voldoen aan een eis van Dn;T;A,k = 32 dB, dan kan worden volstaan met 67 mm dikte (wand niet hoger dan 2.800 mm). | |
Meerlaagse bouw
In de meerlaagse bouw worden zowel horizontaal als verticaal hoge eisen gesteld aan de geluidsisolatie. Dit heeft te maken met het feit dat er rondom een appartement sprake is van verschillende eigenaren. Dit betekent dat de dikte van de wanden op verschillende punten afwijkt van die van grondgebonden woningen.
| Woningscheidende wanden | |
|---|---|
| Massieve woningscheidende wanden | 300 mm of Hoogbouw 250 mm. Het gewicht van de begane grondvloer is minimaal 250 kg/m2. De wand wordt naast de vloer gezet en akoestisch ontkoppeld.Voor de verdiepingsvloer geldt een minimaal gewicht van 800 kg/m2. Het gewicht mag minder zijn als gebruik wordt gemaakt van een zwevende dekvloer. |
| Ankerloze spouwconstructie | 2x 214 mm of 2x Hoogbouw 175 mm met een spouw van 60 mm.Voor de verdiepingsvloer geldt een minimaal gewicht van 800 kg/m2. Het gewicht mag minder zijn als gebruik wordt gemaakt van een zwevende dekvloer. |
| Dragende tussenwanden en dragende gevels | |
| In alle gevallen 214 mm of Hoogbouw 175 mm, dit geldt ook voor stabiliteitswanden. | |
| Niet-dragende binnenspouwbladen | |
| Minimaal 100 mm akoestisch ontkoppeld of dikte gebaseerd op dimensionering door de constructeur. Houdt daarbij rekening met bijvoorbeeld windbelasting op de gevel. | |
Buitenwand
De opbouw van de buitenwand is in de meeste overige details al zichtbaar. Dit staat op het moment nog geheel open en dient nog bepaald te worden door de zelfbouwmeesters en aannemer.
Stabiliteit
Voor de stabiliteit van het ontwerp dient er rekening gehouden te worden met de heersende permanente belastingen en variabele belastingen zo als wind en sneeuw. Er van uit gaand dat de wanden en vloeren draagkrachtig genoeg zijn kunnen we uit gaan van het volgende:
Om een gebouw of groep woningen rechtovereind te houden dienen er stabiliserende constructies te worden toegepast. Dit kan verkregen worden door:
Moment vaste verbindingen;
Toepassen van schijven;
Toepassen van een Kernconstructie.
Afhankelijk van de gekozen bouwelementen dient er ook een keuze gemaakt te worden uit de manier waarop stabiliteit moet worden verkregen. In de algemene regel kunnen we zeggen dat de stabiliteit wordt verkregen vanuit de hoofddraagconstructie. Dit zijn de vloeren en wanden waarop de vloeren hun krachten afdragen. Naast de opbouw van de hoofddraagconstructie dient er een stabiliserende/schorende constructie te worden toegepast als onderdeel van de hoofddraagconstructie. Dit houdt in dat de constructie wordt opgesloten met een dwarsliggend bouwonderdeel zo als een wand (schijf) of kern.
Wanneer dit niet gebeurd ontstaat er een moment vaste verbinding zo als te zien is bij de ongeschoorde constructie in afbeelding. De consequenties die dat met zich mee brengt is dat de constructie duurder moet worden uitgevoerd. Ook beperkt een ongeschoorde constructie zich in keuze vrijheid van bouwmethode. Zo kan een stapelbouw wand niet moment vast worden uitgevoerd en wordt een HSB constructie extreem groot in afmetingen. Een simpele en eenvoudige manier om dit probleem op te lossen is het toepassen van een schijf of kern. In geval van woningen is dit vaak een schijf die inwendig of uitwendig kan worden geplaatst.
Omdat wij een woning willen bouwen waarbij de bewoner zelf mag bepalen waar de vloeren komen is het verstandig om de schijf in het trappenhuis te situeren. Hierdoor blijft de vrije indeelbaarheid voor de klant van toepassing.
Hieronder een tabel met combinatie mogelijkheden in de constructie:
| wanden | vloeren | stabiliteit | combinaties | |
|---|---|---|---|---|
| Stapelbouw | x | x | (staal-beton) (beton-HSB) | |
| HSB | x | x | x | (staal-beton) (beton BG-vloer) |
| Staalbouw | x | x (ongebruikelijk) | x | (HSB-beton) |
| Beton | x | x | x | (HSB-staal) (stapelbouw-staal) |
Conclussie
Samen met de aannemer zal de definitieve constructie methoden worden gekozen, maar voor nu houden we het volgende aan.
Bij de Fundering gaan we uit van een standaard balken fundering van 700mm hoog x 500mm breed. De krachtenafdracht kan niet op de bodem omdat de ondergrond veen en klei bedraagt. Hierdoor dient er gefundeerd te worden op palen, we houden hiervoor een h.o.h. afstand aan van 2500mm en een paalafmeting van 200x200mm. Later in het proces zal uit een constructief rapport moeten blijken wat de daadwerkelijke afmetingen zijn.
- Balk 700x500m
- Palen Ø200mm h.o.h. 2500mm
Zo als het ontwerp er nu naar uit ziet wordt de BG-vloer verdiept aangebracht. Dit komt door het gebruik van een daktuin, de maximale hoogte wordt overschreden waardoor het geheel moet zakken in de grond. De BG-vloer wordt om deze reden niet uitgevoerd met een kruipruimten, maar volledig op zand gesitueerd met de isolatie bovenop (zie afb). Hierdoor hoeft er geen rekening gehouden te worden met de koudebrug in de oplegging van de vloer. Om de aansluiting van de opgaande wand een dragende ondergrond te geven dient er gebruik gemaakt te worden van celulairglas. Dit is zowel een isolerende als een dragende onderconstructie. Vloeren los van elkaar en niet door gekoppeld.
- Dikte vloer 150mm
- Uitvullaag 50mm
- Dikte druk vaste isolatie 200mm
- Dikte gewapende dekvloer 50mm
Voor het opgaande werk bedoeld als woning scheidende wanden is rekening gehouden met de oplegging voor de vloeren en de woning scheidende eis die het moet hebben zo als aangegeven in tabel. Om de bouwsnelheid optimaal te houden moet er gedacht worden aan een prefab systeem. Dit is mogelijk doordat het project meerdere keren gebouwd zal gaan worden. De kosten voor het prefabriceren kunnen daardoor verspreid worden. Hiervoor is wel een investeerder nodig die de startkosten op zich neemt. De wanden worden naast de dekvloeren gezet en akoestisch ontkoppeld. De tussenwand in de woning bij de trappenhuizen kunnen het beste vanuit KZS worden opgebouwd. De reden hiervoor is dat deze flexibel kan worden ingezet en waar nodig met een sparing kan worden gerealiseerd. Kosten technisch is dit voordeliger dan Prefab bouw omdat het niet nodig is om verschillende mallen te maken, in het werk storten duurt daarentegen te lang maar is ook nog een mogelijkheid.
- Dikte woning scheidende tussenwand 300mm beton
- Dikte wand kopgevels 120mm beton
- Dikte tussenwand KZS 200mm
Omdat het complex de mogelijkheid bevat om onder en boven elkaar te wonen, wordt er gekozen voor een kanaalplaat appartementen vloer. De VBI Appartementenvloer 260, met een uitvlaklaag van 25 mm, een verende laag van 8 mm (fonofloor) en een gietvloer van 52 mm heeft een vloerdikte van 345 mm. In combinatie met de minimum vereiste vrije hoogte van 2600 mm biedt dit ontwerp met een 2945mm totale verdiepingshoogte een perfecte uitkomst voor de woningen aan de Steve Bikostraat. Hierbij dient nog wel rekening gehouden te worden met eventuele leidingen in de vloer, dit zijn plaatselijk zwakke punten die geluid door kunnen laten. In dat geval kan gekozen worden voor een EPS isolatie van 40mm dik .
De vloerranden zijn versterkt zodat ze een oplegging kunnen vormen voor de opgaande wanden. Dit maakt stapelbouw mogelijk tot meerdere verdiepingen.
- 375mm totaal
- 260mm appartementenvloer
- 25mm uitvlaklaag
- 40mm EPS isolatie
- 50mm zandcementdekvloer
Er kan gekozen worden voor 2 verschillende diktes kanaalplaatvloer 150mm en 200mm. Echter heeft de 150mm vloer minder comfort en draagvermogen. De keuze valt hierdoor op de 200mm kanaalplaatvloer om de volgende redes. Omdat de daken worden uitgevoerd met een dakterras is het wenselijk om een zwaardere vloer te nemen. Het gewicht van de vloer zorgt er namelijk voor dat er mindergeluidsoverlast zal plaatsvinden naar de onderliggende kamers.
Daarnaast wordt het dak uitgevoerd met een opstaande rand van 1m hierdoor bestaat de kans dat er meer sneeuw op het dak blijft liggen. Om deze reden is het wenselijk om een over dimensionering aan te houden en te gaan voor 200mm kanaalplaatvloer. De rekeneisen die hier bij gesteld worden aan een dakvloer met dakterras kunnen dan ook worden meegenomen. Dit zal echte moeten blijken uit een constructieve berekening.
Bouwfysisch gezien vanuit het standpunt passiefbouwen houden we een isolatie dikte aan van 2x150mm drukvaste isolatie in half verband gelegd voor. De afschotlaag wordt verkregen door een zandcementdekvloer aan te brengen die van minimaal 25mm tot en veilige 16mm/m afschot. 10mm/m volstaat maar omdat het dak ook door buigt in belaste situatie brengt 16mm/m volledige zekerheid.
Gezien we nog in de ontwerpfase verkeren is het verstandig rekening te houden met over dimensionering. Zo kan de totale bouwhoogte alleen nog maar (voordeliger) minder worden.
- Variabel per woning
- 200mm kanaalplaatvloer
- 25mm zandcementdekvloer oplopend met 1,6% naar het midden (16mm/m)
- Dampdichte laag.
- 2 x 150mm drukvasteisolatie
- EPDM folie of (Sedum-/groendak 50mm)
- (Wanneer EPDM daktegels 50mm toepassen als bescherming en t.b.v. het dakterras)
In het ontwerp is het nog niet duidelijk of er een inpandige parkeerplaats zal plaatsvinden. Afhankelijk van het gebruik hiervan alsnog de eisen die gesteld worden.
Voor parkeerplaatsen geld een minimale eis van 4,5m x 2,4m dit mag zowel horizontaal als in een schuinte plaatsvinden.
De minimale vrijehoogte dient hier 2100mm te zijn, rekening moet worden gehouden dat het dan niet meer mogelijk is om een toegangsdeur te plaatsen. Hiervoor is de minimale vrijehoogte van 2300mm vereist.
